In de keuken van onze grootmoeders ging niets verloren. Van de schillen van groenten tot het laatste plakje brood, alles had zijn plaats en doel. Paneermeel, een nietje in vele keukens, was geen uitzondering. In plaats van paneermeel te kopen, maakten onze grootmoeders het thuis met het oudbakken brood dat overbleef. Deze traditie van het zelf maken van paneermeel was niet alleen economisch en duurzaam, maar het resulteerde ook in een veel smaakvoller product dan de voorverpakte varianten die we vandaag vinden in supermarkten. Laten we duiken in het proces dat onze grootmoeders gebruikten om hun eigen paneermeel te maken.
De Noodzaak van Paneermeel
Paneermeel werd gebruikt in een verscheidenheid van gerechten – van het binden van gehaktballen en het bedekken van gebakken vis tot het toevoegen van een knapperig laagje aan ovenschotels. Het was een essentiële manier om textuur en smaak te geven aan eenvoudige ingrediënten, en onze grootmoeders begrepen de waarde ervan volledig.
De Bron: Oudbakken Brood
Het hoofdingrediënt voor paneermeel was altijd bij de hand: oud brood. Zelfgebakken of gekocht, geen enkel brood werd verspild. Brood dat een dag of twee oud was, had precies de juiste textuur om te drogen en te vermalen tot kruimels. Het idee was simpel: droog het uit, maal het, en je hebt paneermeel.
Het Proces van Paneermeel Maken
Stap 1: Het Droogproces
Grootmoeders droogden het brood door het op een lage temperatuur in de oven te zetten of gewoon door het op een warme plaats te laten liggen totdat het zijn vocht verloor en hard werd. De sleutel was om het brood gelijkmatig te drogen zonder het te verbranden.
Stap 2: Het Verkruimelen
Eenmaal droog, werd het brood gebroken of gesneden in kleinere stukken. Deze stukken werden dan vermalen tot fijne kruimels. Dit kon gedaan worden met een handmatige vleesmolen, een keukenmachine, of zelfs met een deegroller als er geen apparatuur beschikbaar was.
Stap 3: Opslag
Het verse paneermeel werd bewaard in een goed afgesloten pot of zak om het te beschermen tegen vocht en om vers te blijven. Het kon voor een lange periode worden bewaard in de voorraadkast of zelfs in de vriezer voor langere versheid.
Stap 4: Aanpassingen en Smaak
Onze grootmoeders voegden vaak extra kruiden toe aan hun paneermeel, zoals gedroogde kruiden, knoflookpoeder, of Parmezaanse kaas voor extra smaak. Dit gepersonaliseerde de kruimels voor specifieke gerechten.
Het Gebruik van Paneermeel
Met dit zelfgemaakte paneermeel toverden grootmoeders allerlei hartige en zoete gerechten op tafel. Het werd gebruikt als een krokant laagje bovenop gratins, als bindmiddel in gehaktmengsels, en zelfs in sommige desserts om structuur te bieden. Het was een veelzijdig product dat in vele recepten terugkwam.
Conclusie
De zelfgemaakte paneermeel van onze grootmoeders was meer dan een eenvoudige keukentip; het was een uitdrukking van een filosofie die verspilling tegenging en creativiteit en smaak in het eten bevorderde. Het maken van paneermeel thuis is een eenvoudige en lonende praktijk die we kunnen overnemen om onze eigen culinaire tradities te verrijken en tegelijkertijd een knipoog te geven naar de duurzame gewoonten van het verleden. Misschien is het tijd om deze traditie nieuw leven in te blazen en zelf thuis paneermeel te maken, als eerbetoon aan de keuken van grootmoeder.